تالیفات حضرت آیت الله العظمی بهشتی
کتاب ها » آثار فقهی و اصولی
  گروه: آثار فقهی و اصولی
مرتب سازي براساس:

النمرقه الوسطی فی شرح خمس العروه الوثقی
سال انتشار:  1388

این کتاب که به زبان عربی تألیف گردیده، از دیگر آثار فقهی حضرت آیت الله بهشتی است که با روش اجتهادی و تخصصی تحریر گردیده است.  کتاب شامل یک خطبه، دو فصل و یک تذییل است. در مقدمه، بعد از حمد و ثنای الهی و درود و سلام به نبی مکرم اسلام( ص) و جانشینان پاک و معصومش( ع) این مطلب بیان گردیده که کتاب، مطابق با متن عروه تدوین گردیده است.شایان ذکراست که این کتاب، تقریراتی است که حضرت آیت الله بهشتی در درس خارج فقه و اصول خود در سال های اخیر در مدرسۀ فیضیۀ قم داشته و سپس آن ها را در قالب این کتاب و کتاب های دیگری که در دست نگارش و چاپ است نگاشته اند.
     فصل اول به مواردی که خمس در آن ها واجب است اختصاص یافته و چند قسمت به قرار زیر دارد: غنائم، معادن، گنج، غوص، مال حلال مختلط به حرام، زمین خریداری شده از سوی کافر ذمی از مسلمان، و مانند آن.
    فصل دوم در موضوع تقسیم خمس و مستحقین آن و مسائل مربوط به آن است


تقریر الحقیقة فی شرح تحریر الوسیلة ( کتاب الحج)
سال انتشار:  1394
حج، عبادت بزرگ اسلامی است که در کتاب های فقهی باب مستقلی دارد و فقیهان عالی قدر به آن توجه ویژه کرده اند. این باب در کتاب تحریر الوسیله، اثر گرانسنگ امام خمینی(س) نیز مطرح شده و نکته سنجی های دقیقی دارد. حضرت آیت الله بهشتی ـ که خود از شاگردان مبرز امام راحل بوده اند ـ این باب را به تفصیل شرح کرده و زوایای گوناگون آن را کاویده اند. کتاب فوق، دهمین اثر فقهی استاد است.  مجلد اول از « کتاب الحج» مشتمل بر یک مقدمه و چهار فصل با این عناوین است:« کتاب الحج، قول در شرائط وجوب حجه الاسلام، قول در حج به نذر و عهد و یمین، و قول در نیابت». شایان ذکر است که در هر فصل، به مقتضای عنوان آن، تمام مسائل فقهی و شرعی مربوط  با توجه به همۀ ابعاد کلی و جزئی آن ها به بحث و بررسی گذاشته شده است. در فصل اول، 3 مسأله؛ در فصل دوم،65 مسأله؛ در فصل سوم، 12 مسأله؛ و در فصل چهارم، 19 مسأله مطرح گردیده است.


تقریر الحقیقة فی شرح تحریر الوسیلة ( کتاب النکاح؛ المجلد الثانی)
سال انتشار:  1394

در مجلد دوم از کتاب نکاح در باب موضوعاتی مانند:« اسباب تحریم، مصاهره و مباحث مربوط به آن، نکاح در عده و تکمیل عدد، کفر، نکاح منقطع، عیب هایی که موجب خیار فسخ و تدلیس می شود، مهر، قسم، نشوز و شقاق، احکام اولاد و ولادت، و نفقات» به تفصیل و به شیوۀ اجتهادی و استدلالی بحث و تحقیق شده است.



تقریر الحقیقة فی شرح تحریر الوسیلة ( کتاب النکاح؛ المجلد الاول)
سال انتشار:  1394

در قسمتی از مقدمۀ این کتاب چنین می خوانیم:« خداوند متعال مرا توفیق عنایت فرمود که کتاب زکات و کتاب خمس را مطابق با کتاب عروه برای گروهی از فضلای حوزۀ علمیۀ قم تدریس نمایم. پس از اتمام کتاب خمس، کتاب نکاح را مطابق با تحریر الوسیلۀ حضرت امام برای همان گروه آغاز نمودم و آن را  "تقریر الحقیقه فی شرح تحریر الوسیله" نام نهادم...اکنون نیز خواستار توفیق از بهترین رفیق، خدای متعال، هستم و از امام حی غایب قائم ـ عجل الله تعالی فرجه ـ یاری می طلبم؛ چرا که به امدادات غیبی و افاضات معنوی و الهامات ربانی و توفیقات الهی هم در ابتدای خدمت و هم در استمرار و استکمالش نیازمندم. و چون خواستم به این مهم بیاغازم، کار را با طلب خیر و کسب برکت از قرآن کریم شروع کردم، این آیۀ شریفه آمد: " ثم لیقضو تفثهم و لیوفوا نذورهم و لیطوفوا بالبیت العتیق"( الحج/29)؛ پس از آن چنین فایده برگرفتم که لازمۀ این کار، برطرف نمودن آلودگی های روحی و ادای نذور و طواف بر گرد فقه عتیق است.»


تقریر الحقیقة فی شرح تحریر الوسیلة ( کتاب المواریث)
سال انتشار:  1391

این کتاب نیز بخش دیگری از دروس خارج فقه و اصول  حضرت آیت الله بهشتی در مدرسۀ فیضیه است. کتاب شامل مقدمه و چند بخش  است. در مقدمۀ کتاب پیرامون علت تألیف آن سخن گفته اند: یکی عظمت مؤلف کتاب تحریر الوسیله، یعنی حضرت امام خمینی( ره) و تلمذ از محضر ایشان در مدرسۀ سلماسی قم در دوران قبل از تبعید حضرت امام به ترکیه و عراق، و دیگری جامع فروع  و حاوی مسائل مبتلا به از اول فقه تا آخر آن و مرجع بودن این کتاب برای ملت و دولت اسلامی ایران.

اما بخش های کتاب از این قرار است: موجبات ارث، موانع ارث، سهام، ارث انساب، و ارث به سبب زوجیت.


رساله توضیح المسائل
سال انتشار:  1390

رسالۀ توضیح المسائل حضرت آیت الله بهشتی شامل موضوعات و عناوینی مانند: احکام تقلید، احکام طهارت، احکام نماز، احکام روزه، احکام خمس ، احکام زکات، احکام حج، احکام خرید و فروش، احکام شرکت، احکام صلح، احکام اجاره، احکام جعاله، احکام مزارعه، احکام مساقات، احکام وکالت، احکام قرض، احکام حواله دادن، احکام رهن، احکام ضامن شدن، احکام کفالت، احکام ودیعه، احکام عاریه، احکام نکاح، احکام طلاق، احکام غصب، احکام مالی که انسان آن را پیدا می کند، احکام سربریدن و شکار کردن حیوانات، احکام خوردنی ها و آشامیدنی ها، احکام نذر و عهد، احکام قسم خوردن، احکام وقف، احکام وصیت، احکام ارث، احکام حدی که برای بعضی از گناهان معین شده، احکام دیه، امر به معروف و نهی از منکر، و مسائل اجتماعی اسلام است.



فقه تخصصی (جلد دوم)
سال انتشار:  1371

این کتاب شامل کتاب الخمس، کتاب الصوم، کتاب الاعتکاف، کتاب الحج، کتاب الجهاد، کتاب النذر، کتاب الرهن، کتاب الحجر، کتاب الضمان، کتاب الصلح، کتاب المضاربه، کتاب الودیعه، کتاب المزارعه، کتاب المساقاه، کتاب الوکاله و مانند آن است.


فقه تخصصی(جلد اول)
سال انتشار:  1370

کتاب فقه تخصصی که در دو جلد تدوین گردیده، بر مبنای کتاب« اللمعه الدمشقیه» شهید اول و شارح آن، شهید ثانی. در جلد اول این مباحث مطرح شده است: زکات بر چه کسانی و در چه اموالی واجب است؟،  بررسی موارد استحباب زکات و شرایط آن ها، در بارۀ مستحقین زکات و شرایط آن ها، و زکات فطره.

فقه مقدماتی ( جلد دوم)
سال انتشار

فقه مقدماتی دو شامل این مباحث است: حج، جهاد، تجارت، رهن، حجر، ضمان، صلح، مضاربه، شرکت، مزارعه و مساقات، ودیعه و عاریه، اجاره، قضا، شهادات، وکالات، وقف و صدقات  و هبات، سکنی و حبس، سبق و رمایه، و وصیت

فقه مقدماتی(جلد سوم)
سال انتشار:  1369

این کتاب شامل بخش هایی مانند: کتاب النکاح، کتاب الطلاق، کتاب  الخلع و المباراه، کتاب الظهار ،کتاب الایلاء، کتاب اللعان، کتاب الاقرار، کتاب الایمان، کتاب النذور  و العقود، کتاب الصید و الذبائح، کتاب الاطعمه و الاشربه، کتاب الغصب، کتاب الشفعه، کتاب احیاء الموات، و مانن آن است.


فقه مقدماتی(جلداول)
سال انتشار:  1377

از این قسمت به معرفی آثار فقهی حضرت آیت الله بهشتی می پردازیم. کتاب فقه مقدماتی یک ، نخستین اثر فقهی ایشان است. فقه مقدماتی در سه جلد برای دانشجویان رشتۀ الهیات دانشگاه پیام نور  نوشته شده است. این کتاب، به گفتۀ مؤلف در صفحۀ ه  از مقدمه، نه فقه استدلالی است نه به شیوۀ رساله های عملیه، بلکه هدف آن، آشناسازی دانشجویان با مباحث فقهی است. از ویژگی های مهم این کتاب این است که سعی شده است بحث های آن برای دانشجویان دانشگاه پیام نور، ساده و در خور فهم باشد تا بتوانند بدون نیاز به استاد آن را فراگیرند. این مجموعه، دو ویژگی دارد: یکی اینکه در آغاز هر بحث، متن عربی آن از کتاب مختصر النافع محقق حلی آمده است و دیگر اینکه در پایان هر مبحث، سؤالاتی با عنوان خود را بیازماییم آمده است.

فقه مقدماتی یک شامل این بخش هاست: کتاب الطهاره، کتاب الصلاه، کتاب الصوم، کتاب الاعتکاف، کتاب الزکوه و کتاب الخمس.