این کتاب، حاصل بحث هایی است که حضرت آیت الله بهشتی در اوایل دهۀ 1360 شمسی در  مسجد حضرت سید الشهداء( ع) واقع در خیابان هاشمی تهران،  بنا به دعوت  امام جماعت این مسجد،  مرحوم حجت الاسلام سید یونس عرفانی برای گروهی از جوانان تدریس می شد.   در این کتاب بر مبنای آیات قرآن، موضوعاتی مانند: مستضعف کیست؟، ویژگی های انسان، جامعۀ توحیدی، آیندۀ مستضعفان در جهان بینی توحیدی، ایدئولوژی مترقی اسلام در رابطه با استضعاف و استکبار، ایدئولوژی ما و جهاد رهایی بخش، جهاد اکبر و جهاد اصغر، تضاد استکبار و استضعاف، از کثرت به وحدت، سرانجام و سرنوشت مستضعفان، چرا جهان و پدیده های آن نیازمند خداست؟،  فراهم کردن زمینۀ آگاهی مستضعفان، تشریع قوانین در جهت تأمین حقوق مستضعفان، محور قوانین استضعاف زدای اسلام چیست؟، فراهم کردن زمینۀ پیروزی مستضعفان، تداوم بخشیدن به کلیۀ زمینه های ضد استکبار، و بسیج و هماهنگ سازی نیروهای پراکنده به تفصیل و با موشکافی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.