این جلد، شرح نامۀ 53 ، یعنی نامۀ امیر المؤمنین به مالک اشتر و طولانی ترین نامۀ نهج البلاغه است. شارح محقق و مدقق اندیشه های سیاسی ـ تربیتی علوی، این نامه را « منشور سیاسی امام علی(ع)» نام نهاده، آن را همانند نامه های قبل با توجه به موضوعات مختلف به بخش های گوناگون تقسیم کرده اند. این موضوعات از این قرار است: «طولانی ترین و زیباترین نامه، خلاصه و چکیدۀ فرمان، خودسازی و تجلیه، خودسازی و تخلیه، درس عبرت، اخلاق ویژۀ حکومتی، فرمانروایی در پرتو عفو و گذشت، آثار شوم خود بزرگ بینی، سرانجامی بد فرجام، انصاف و رستگاری، محبوب ترین کارها، خواص بی خاصیت و تودۀ پر جذابیت، لزوم عیب پوشی و وجوب طرد عیب جویان، بدترین و نیکوترین وزیران، برگزیده ترین وزیران، جایگاه نیکوکار و بدکار، حسن ظن متقابل، طبقات اجتماعی، جایگاه طبقات و همبستگی آن ها و مانند آن.» مجلد ششم از یک مقدمه و شرح نامۀ 53 نهج البلاغه پدید آمده است. مقدمه در 7 صفحه به نگارش در آمده است.
حضرت آیت الله بهشتی در قسمتی از مقدمه چنین آورده اند:« خدای را سپاسگزارم که امسال هم با نگارش نامۀ 53 نهج البلاغه در تبیین اندیشۀ سیاسی ـ تربیتی علوی، گام دیگری برداشته شد. اگر در نامۀ 31 مباحث تربیتی و اخلاقی موج می زند و تربیت سیاسی نیز در پرتو آن مباحث مطرح می شود، در نامۀ 53 مباحث سیاسی برجستگی و برازندگی دارد و سیاست با اخلاق و تربیت یک کاسه شده است و این نشان می دهد که در اسلام، نه سیاست از اخلاق و تربیت جداست، و نه اخلاق و تربیت از سیاست فاصله دارد. اگر نامۀ 31 را منشور تربیت نامیده ایم، به جاست که نامۀ 53 را منشور سیاست بنامیم، ولی هشدار می دهیم که این هر دو، یک نورند در دو مشکات، یا یک روح اند در دو کالبد. مگر بدون تربیت اسلامی می توانیم به سیاست اسلامی برسیم، و یا بدون سیاست اسلامی، تربیت اسلامی تحقق پذیر است؟ امام علی(ع) با نکارش دو نامۀ 31 و 53 ثابت کرد که هم اسوۀ تعلیم و تربیت است، هم الگو معلم سیاست.»